04.06.2025
Әли Әлиев: Құрамаға шақырту алған әр ойыншы ел үшін жанын салу керек
Қазақстан құрамасының бас бапкері Әли Әлиев Беларусь құрамасымен жолдастық матч қарсаңындағы баспасөз мәслихатын өткізді. Бас бапкер тілшілердің алдағы ойын мен команда жайлы сауалдарына жауап берді.
– Міне, ұлттық құраманың басы қосылатын сәт келіп жетті. Бұл – ел болып тілеулес болатын сәт. Жігіттер дайын, бәрі ойынды күтіп отыр. Беларусь пен Солтүстік Македонияның стильдері ұқсас. Екеуі де үш орталық қорғаушымен ойнайды, сондықтан бізге өте қолайлы спарринг-серіктес таңдалды. Құрамында Қазақстан Премьер-лигасында ойнап жүрген таныс футболшылар бар. Жалпы, команда дайын, бүгін Минскіге ұшамыз. Құрамада біраз кадрлық мәселе бар. Роман Асранқұловтың отбасында қайғылы жағдай болып, Минскке ұша алмайтын болды. Сонымен қатар Әлібек Қасымда жеңіл жарақат бар. Дегенмен, бұл – өмір, алға жылжу керек. Жалпы көңіл күй жақсы, барлығы дайын. Физикалық тұрғыдан бәрі өз бабында.
– Соңғы күндері жарақаттар салдарынан бірнеше ойыншы қатардан шығып қалды. Оның ішінде Айбар Жақсылықов та бар. Құрамада таза шабуылшылардың жетіспеушілігі байқалады. Соңғы сәтте басқа ешкімді шақырғыңыз келмеді ме?
– Айбардың пневмониясы болды, сол себепті үйіне қайтты. Кейін біз Рамазан Кәрімовті шақырдық, бірақ медициналық тексерістен кейін бел жарақаты анықталды. Өміртаевқа келсек, біз оны бұрыннан бақылап келеміз. Шақырғымыз келді, бірақ дәл қазір біздің ойын жүйемізге сәйкес келетін футболшылар қажет. Сондықтан Максим Самородов, Алияр Мұхаммед және Дастан Сатпаевқа сенім артады. Олар шабуылды жаңа форматта өрбітеді. Біз бар ресурстармен жұмыс істейміз.
– Рамазан Оразовтың құрамаға шақырылмауы клубтағы ойын тәжірибесінің аздығымен байланысты ма?
– Тағы да қайталаймын: құраманың қорытынды тізіміне енбеген барлық ойыншымен сөйлестім. Рамазанмен де тілдестім. Ол ойын тәжірибесі болмағандықтан құрамаға енбегенін түсінеді. Шешімді дұрыс қабылдағанымызды мойындады. Дегенмен, Рамазандай тәжірибелі, жоғары қарқында ойнай алатын ойыншылар бізге керек. Енді ол тек клуб ауыстырып, алаңда көбірек уақыт өткізуі тиіс.
– Дастан Сатпаевты жастар құрамасына жіберу туралы шешімді неге қабылдадыңыз?
– Жас футболшыға көбірек жарыс тәжірибесі мен халықаралық ойындар керек. Қанша дайындалсаң да, жаттығуда жарақат алуың мүмкін. Оны жастар құрамасына жіберу шешімін біз техникалық директормен және ұлттық құрамалар жетекшісімен ақылдасып қабылдадық. Жастар құрамасының нәтижесі де ұлттық құрама сияқты басымдыққа ие. Бізде нақты стратегия бар: алдымен нәтиже, одан кейін футболшылардың, команданың және жаттықтырушылар штабының дамуы. Дастан Сатпаев Солтүстік Македониямен матчтың алдында «Астана Аренада» ойын өткізеді, сол арқылы атмосфераны сезінеді. Біз ол жастар құрамасында алғашқы голын соғады деп үміттенеміз, кейін Беларусьпен ойыннан соң ұлттық құрамға қосылады. Иә, жарақат алу қаупі бар, бірақ онсыз біз оған қажетті тактикалық және психологиялық жүктемені бере алмаймыз.
– Беларусьпен сырт алаңда матч өткізу қаншалықты қажет болды? Ойыншылар шаршап қалады деп қорықпайсыз ба?
– Әрине, өз жерімізде, уақыт белдеуін ауыстырмай, күрделі логистикасыз ойнағымыз келер еді. Бірақ бұл – УЕФА белгілеген шарттар. Біз өзімізді тексереміз, ойыншыларымызды да сынаймыз. Ұлттық құрама барлық бағытта дамуы керек. Географиялық орналасуымыз қиындық туғызатыны анық, бірақ бұл – біздің шындығымыз. Олар үшін де оңай болмайды. Мысалы, Македония алдымен Бельгиямен ойнап, кейін бізге ұшады. Менің ойымша, біз кез келген жағдайға дайынбыз. Құдай қаласа, жарақатсыз өтеді деп сенемін.
– Осы іріктеуде құраманың алдына қандай мақсаттар қойылған?
– Команданың жағдайы мен міндеттері туралы бастапқыда-ақ айттық. Ең бастысы – ел үшін сынға түсу. Бұл клуб емес, жекеменшік жоба да емес. Бұл – ұлттық құрама. Әр шақырылған ойыншы ел үшін жанын салуға дайын болуы керек. Екінші міндет – барынша көп ұпай жинау. Бүкіл елдің арманы – үлкен турнирге жолдама алу. Біз топтағы қарсыластардың деңгейін, әсіресе Уэльспен өткен ойыннан кейін, жақсы түсінеміз. Бірақ қажет күн мен уақытта жиналып, мотивациямен шықсақ – бәрі мүмкін. Алғашқы ойын – Македониямен. Сол матч біз үшін басты сынақ болмақ.
– Оразовтың ойын тәжірибесі жоқ екенін айтып өттіңіз. Бірақ құрамда дәл сондай жағдайдағы Быстров бар. Бұны қалай түсіндіресіз?
– Құрамға мұқият қарап отырғаныңыз үшін рақмет. Оразов пен Быстров алғашқы жиынға шақырылған. Сол кезде Быстровтың да ойын тәжірибесі аз еді, бірақ ол Уэльс пен Лихтенштейнмен матчта жақсы өнер көрсетті. Нәтижелі пас берді, қозғалысы жоғары деңгейде болды. Біз Рамазанның көрсеткіштерін де жан-жақты талдадық – статистика да, ойындағы іс-әрекеттері де қаралды.
– Быстровқа көбірек ойын тәжірибесі алу үшін басқа клубқа ауысуға кеңес берер ме едіңіз?
– Бұл – тек Быстровқа емес, барлық ойыншыға қатысты кеңес. Тіпті 10 минуттық ойын да тонус сақтайды. Құрамаға үздік формамен келу керек. Әрине, кей жағдайларда ерекшелік болады – мысалы, Быстровтың тәжірибесі бар, РПЛ-де ойнаған, мықты бапкерлермен жұмыс істеген. Бірақ жалпы алғанда, әр ойыншы клубтағы орнын өзі табуы керек. Бұл – бәсекелестік, шешімді ойыншының өзі қабылдайды.
– Беларусьпен матч сіз үшін жаңа мәртебеде алғашқы ойын болмақ. Қай сәттен бастап өзіңізді толыққанды бас бапкер сезіндіңіз?
– Ондай нақты сәт болмады. Бұл өмірде кімнің қанша уақыт болатынын бір Алла біледі. «Уақытша» деген мәртебе мен үшін маңызды емес. Қысым сезініп отырғаным жоқ. Менің басты міндетім – қолда бар мүмкіндікті толық пайдалану. Қысым тек бір нәрседен болу керек – нәтиже көрсету.
– Міне, ұлттық құраманың басы қосылатын сәт келіп жетті. Бұл – ел болып тілеулес болатын сәт. Жігіттер дайын, бәрі ойынды күтіп отыр. Беларусь пен Солтүстік Македонияның стильдері ұқсас. Екеуі де үш орталық қорғаушымен ойнайды, сондықтан бізге өте қолайлы спарринг-серіктес таңдалды. Құрамында Қазақстан Премьер-лигасында ойнап жүрген таныс футболшылар бар. Жалпы, команда дайын, бүгін Минскіге ұшамыз. Құрамада біраз кадрлық мәселе бар. Роман Асранқұловтың отбасында қайғылы жағдай болып, Минскке ұша алмайтын болды. Сонымен қатар Әлібек Қасымда жеңіл жарақат бар. Дегенмен, бұл – өмір, алға жылжу керек. Жалпы көңіл күй жақсы, барлығы дайын. Физикалық тұрғыдан бәрі өз бабында.
– Соңғы күндері жарақаттар салдарынан бірнеше ойыншы қатардан шығып қалды. Оның ішінде Айбар Жақсылықов та бар. Құрамада таза шабуылшылардың жетіспеушілігі байқалады. Соңғы сәтте басқа ешкімді шақырғыңыз келмеді ме?
– Айбардың пневмониясы болды, сол себепті үйіне қайтты. Кейін біз Рамазан Кәрімовті шақырдық, бірақ медициналық тексерістен кейін бел жарақаты анықталды. Өміртаевқа келсек, біз оны бұрыннан бақылап келеміз. Шақырғымыз келді, бірақ дәл қазір біздің ойын жүйемізге сәйкес келетін футболшылар қажет. Сондықтан Максим Самородов, Алияр Мұхаммед және Дастан Сатпаевқа сенім артады. Олар шабуылды жаңа форматта өрбітеді. Біз бар ресурстармен жұмыс істейміз.
– Рамазан Оразовтың құрамаға шақырылмауы клубтағы ойын тәжірибесінің аздығымен байланысты ма?
– Тағы да қайталаймын: құраманың қорытынды тізіміне енбеген барлық ойыншымен сөйлестім. Рамазанмен де тілдестім. Ол ойын тәжірибесі болмағандықтан құрамаға енбегенін түсінеді. Шешімді дұрыс қабылдағанымызды мойындады. Дегенмен, Рамазандай тәжірибелі, жоғары қарқында ойнай алатын ойыншылар бізге керек. Енді ол тек клуб ауыстырып, алаңда көбірек уақыт өткізуі тиіс.
– Дастан Сатпаевты жастар құрамасына жіберу туралы шешімді неге қабылдадыңыз?
– Жас футболшыға көбірек жарыс тәжірибесі мен халықаралық ойындар керек. Қанша дайындалсаң да, жаттығуда жарақат алуың мүмкін. Оны жастар құрамасына жіберу шешімін біз техникалық директормен және ұлттық құрамалар жетекшісімен ақылдасып қабылдадық. Жастар құрамасының нәтижесі де ұлттық құрама сияқты басымдыққа ие. Бізде нақты стратегия бар: алдымен нәтиже, одан кейін футболшылардың, команданың және жаттықтырушылар штабының дамуы. Дастан Сатпаев Солтүстік Македониямен матчтың алдында «Астана Аренада» ойын өткізеді, сол арқылы атмосфераны сезінеді. Біз ол жастар құрамасында алғашқы голын соғады деп үміттенеміз, кейін Беларусьпен ойыннан соң ұлттық құрамға қосылады. Иә, жарақат алу қаупі бар, бірақ онсыз біз оған қажетті тактикалық және психологиялық жүктемені бере алмаймыз.
– Беларусьпен сырт алаңда матч өткізу қаншалықты қажет болды? Ойыншылар шаршап қалады деп қорықпайсыз ба?
– Әрине, өз жерімізде, уақыт белдеуін ауыстырмай, күрделі логистикасыз ойнағымыз келер еді. Бірақ бұл – УЕФА белгілеген шарттар. Біз өзімізді тексереміз, ойыншыларымызды да сынаймыз. Ұлттық құрама барлық бағытта дамуы керек. Географиялық орналасуымыз қиындық туғызатыны анық, бірақ бұл – біздің шындығымыз. Олар үшін де оңай болмайды. Мысалы, Македония алдымен Бельгиямен ойнап, кейін бізге ұшады. Менің ойымша, біз кез келген жағдайға дайынбыз. Құдай қаласа, жарақатсыз өтеді деп сенемін.
– Осы іріктеуде құраманың алдына қандай мақсаттар қойылған?
– Команданың жағдайы мен міндеттері туралы бастапқыда-ақ айттық. Ең бастысы – ел үшін сынға түсу. Бұл клуб емес, жекеменшік жоба да емес. Бұл – ұлттық құрама. Әр шақырылған ойыншы ел үшін жанын салуға дайын болуы керек. Екінші міндет – барынша көп ұпай жинау. Бүкіл елдің арманы – үлкен турнирге жолдама алу. Біз топтағы қарсыластардың деңгейін, әсіресе Уэльспен өткен ойыннан кейін, жақсы түсінеміз. Бірақ қажет күн мен уақытта жиналып, мотивациямен шықсақ – бәрі мүмкін. Алғашқы ойын – Македониямен. Сол матч біз үшін басты сынақ болмақ.
– Оразовтың ойын тәжірибесі жоқ екенін айтып өттіңіз. Бірақ құрамда дәл сондай жағдайдағы Быстров бар. Бұны қалай түсіндіресіз?
– Құрамға мұқият қарап отырғаныңыз үшін рақмет. Оразов пен Быстров алғашқы жиынға шақырылған. Сол кезде Быстровтың да ойын тәжірибесі аз еді, бірақ ол Уэльс пен Лихтенштейнмен матчта жақсы өнер көрсетті. Нәтижелі пас берді, қозғалысы жоғары деңгейде болды. Біз Рамазанның көрсеткіштерін де жан-жақты талдадық – статистика да, ойындағы іс-әрекеттері де қаралды.
– Быстровқа көбірек ойын тәжірибесі алу үшін басқа клубқа ауысуға кеңес берер ме едіңіз?
– Бұл – тек Быстровқа емес, барлық ойыншыға қатысты кеңес. Тіпті 10 минуттық ойын да тонус сақтайды. Құрамаға үздік формамен келу керек. Әрине, кей жағдайларда ерекшелік болады – мысалы, Быстровтың тәжірибесі бар, РПЛ-де ойнаған, мықты бапкерлермен жұмыс істеген. Бірақ жалпы алғанда, әр ойыншы клубтағы орнын өзі табуы керек. Бұл – бәсекелестік, шешімді ойыншының өзі қабылдайды.
– Беларусьпен матч сіз үшін жаңа мәртебеде алғашқы ойын болмақ. Қай сәттен бастап өзіңізді толыққанды бас бапкер сезіндіңіз?
– Ондай нақты сәт болмады. Бұл өмірде кімнің қанша уақыт болатынын бір Алла біледі. «Уақытша» деген мәртебе мен үшін маңызды емес. Қысым сезініп отырғаным жоқ. Менің басты міндетім – қолда бар мүмкіндікті толық пайдалану. Қысым тек бір нәрседен болу керек – нәтиже көрсету.
Қосымша жаңалықтар



ПРЕМЬЕР-ЛИГА
Піралы Әлиев: «Жеңіс» командасында ұлттық құрамада ойнауға лайықты футболшылар өсіп келеді
05.06.2025